Problemy z pamięcią i koncentracją to przede wszystkim zaburzenia doszy vata. Jeśli chodzi o skupienie to jest to doskonały przykład działania nierównowagi vaty, która ma w naturze rozpoczynanie różnych projektów i próbę zaspokojenia przeróżnych pasji. Vata bowiem w sposób naturalny ogarnia wiele rzeczy na raz i jest wielozadaniowa. Nadmiar bodźców jednak w pewnym momencie ją przygniata. Jesień, w której vata dominuje, to czas, kiedy szczególnie potrzebujemy popracować nad uziemieniem i zbalansowaniem w nas tej doszy.
Ajurwedyjskie podejście mówi, że podobne wzmaga podobne, a przeciwieństwa się równoważą. Dlatego tez warto problemy z pamięcią i koncentracją, które wynikają z zaburzeń doszy vata „leczyć” sposobem odpowiednim dla przywracania równowagi tej doszy właśnie. Jedną z podstawowych zasad w tym przypadku będzie: „powoli, po trochę”. Taka jest vata – wiele bodźców wytrąca ją z równowagi. Dlatego aby ją odzyskać, działaj małymi krokami. Małe dawki podejmowanych działań sprzyjać będą oswajaniu się organizmu z nimi. Lepiej wówczas one zadziałają, pozwalając ciału na skupienie energii w celu przywrócenia balansu i zdrowia.
Im jesteśmy starsi, tym mniej skupiamy się na podejmowaniu działań mających poprawić nasze zdolności zapamiętywania, uczenia się, czy koncentracji. Po zakończeniu edukacji nie jest już to dla nas tak ważne. Często też nie wiemy jak się o to zatroszczyć, a z czasem zauważamy, że trudniej nam zapamiętać w natłoku codziennych obowiązków kolejne rzeczy do zrobienia. Może też nie tak łatwo idzie zdobywanie nowych umiejętności, co dodatkowo wywołuje dyskomfort, czy nawet lęk (kiedy np. zachodzi potrzeba znalezienia nowej pracy, albo zmierzenie się z nowymi obowiązkami w obecnej).
Praktyka uważności
Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno, aby o swój umysł i zdolności poznawcze zadbać. Potrzebujesz bardzo niewiele, aby samodzielnie je wzmocnić. Medycyna ajurwedyjska zaleca tutaj przede wszystkim praktykę uważności.
Temat ten bardzo często pojawia się w kontekście dbania o dobry stan zdrowia. Zwłaszcza w ajurwedzie, która postrzega człowieka holistycznie. Jako ciało, umysł i ducha. A więc zadbać należy o każdą z tych sfer. Dla przypomnienia – czym jest uważność? To nic innego, jak stan umysłu, jaki osiągamy w wyniku skupienia uwagi na obecnej chwili. Jest to bycie – tu i teraz.
Praktykowanie uważności wzmacnia. Wzmacnia nasz mózg. W im bardziej rozpraszającym i pełnym bodźców momencie jesteśmy, tym bardziej może nam się to na początku wydawać trudne. Dlatego, żeby zbalansować vatę, zacznij od małych dawek. Tak często jak to możliwe. 10-15 sekund na początek. Z czasem zauważysz, że bez problemu trzymasz uważność na tym, w czym jesteś w danej chwili dłużej. Nie muszą to być wielkie rzeczy. Jesz kanapkę na śniadanie? Pijesz herbatę? Nie patrz w tym momencie w telefon. Poczuj smak. Teksturę. Ciepło. Odpuść mentalnie bodźce zewnętrznie i skup się na tym co w danej chwili robisz. Co czujesz. Jak na ciebie wpływa.
Cudowność tej praktyki polega na tym, że nie musisz mieć do tego specjalnego przygotowania. Brak tu potrzeby zorganizowania szczególnego miejsca. Możesz ją wykonywać w dowolnym czasie i miejscu. Jedyne, co potrzebujesz, to skupienia – skupienia na chwili obecnej. Jeśli coś cię rozprasza, to spróbuj ponownie. Nawet kilka chwil świadomego osadzenia w tu i teraz jest na początek cenne. Taka mała dawka leku dla vaty 🙂
Z czasem będzie to prostsze. Uwagę będziesz utrzymywać przez dłuższy czas. Na bardziej wymagających doświadczeniach. Pozwoli ci to na poczucie wewnętrznego spokoju. Odczujesz większe skupienie psychiczne i kontrolę (w pozytywnym znaczeniu tego słowa) nad doświadczeniami, które są twoim udziałem.
