Ajurweda zaleca wiele terapii ciała, które pozwolą nam zadbać o zdrowie. Jednym z takich zabiegów jest abhjanga, czyli masaż olejem, który można wykonywać samodzielnie, jako automasaż. Tego typu masaż pozwala odżywić ciało, wpływa na poprawę odporności, w tym układu nerwowego.
Wykonując masaż rano skorzystamy silniej z jego oczyszczających właściwości. Jeśli natomiast będziemy go robić wieczorem, doświadczymy głębszego relaksu, co ułatwi też zasypianie. W skrócie, abhjanga polega na wmasowaniu w ciało, w tym głowę, uszy i stopy oleju, a także pozostawienie go przez chwilę do wchłonięcia, przed wzięciem prysznica.
Śiro abhjanga – co to jest?
Innymi słowy jest to masaż głowy. Ajurweda wyodrębnia masaż głowy jako oddzielną praktykę, choć wchodzi również w masaż całego ciała (abhjangę). Skąd to rozróżnienie? Niekiedy ciężko nam poświęcić dłuższy czas na przeprowadzenie automasażu całego ciała, aby się zrelaksować. Każdy z nas będąc jednak pod wpływem stresu poszukuje choć chwili i sposobu, który pozwoli na uspokojenie umysłu. I stąd śiro abhjanga. Z racji tego, że skóra głowy, usta, uszy i nos umiejscowione są blisko mózgu, ajurweda zaleca skupienie się na tych obszarach, jeśli chcemy wpłynąć na stan naszego umysłu. Poza tym są to obszary aktywności zmysłów, więc ich stymulacja zwiększa pozytywne odczuwanie takiego masażu.
Jak przygotować się do śiro abhjangi?
Przede wszystkim czas i planowanie. Sam masaż nie trwa długo. Jednak zastosowanie oleju wymaga później jego zmycia. A to już chwilkę potrwa, dlatego też warto zastanowić się, kiedy chcesz przeprowadzić śiro abhjangę. Może w weekend? Jeśli masz nieco więcej wolnego? Masaż głowy możesz wykonać rano, bądź (np. jeśli masz problemy ze snem) wieczorem – wówczas terapia ta pomoże ci się wyciszyć i uspokoić umysł przed snem.
Głowa szybko oddaje ciepło. Stąd ajurweda nie zaleca kładzenia się spać z mokrą głową, gdyż prowadzi to do jej wychłodzenia nocą. Co zatem zrobić? Jeśli nie będziesz w stanie wysuszyć włosów przed spaniem, to owiń głowę szalem, bądź ręcznikiem, opcjonalnie załóż czapkę, a włosy umyj rano.
Jaki olej do masażu głowy?
Wybór oleju do masażu głowy to kwestia indywidualna. Zależy od naszej konstytucji, pory roku, czy efektów, jakie chcemy uzyskać lub wzmocnić. Sama głowa ze względu na aktywność umysłu wydziela dużo ciepła, więc zazwyczaj stosuje się olej kokosowy, gdyż ma działanie wychładzające. Do najbardziej uniwersalnych ajurweda zalicza olej sezamowy. Sam w sobie a charakter rozgrzewający, jednak można zbalansować to działanie poprzez dodanie chłodzących ziół, takich jak brahmi (bacopa monnieri) lub amla.
W kilku słowach o najczęściej stosowanych do śiro abhjangi (i abhjangi ogólnie) olejach, aby móc zdecydować, który z nich będzie dla ciebie najodpowiedniejszy:
- sezamowy – wzmacnia i wygładza, rozgrzewa. Ajurweda poleca stosowanie go przede wszystkim do suchej skóry;
- słonecznikowy i migdałowy – lżejsze oleje, które są dość neutralne, gdyż nie wychładzają, ani nie rozgrzewają. Zaleceniem jest skóra normalna. I wskazówka – niekiedy sam olej sezamowy słabo się wchłania. Warto wówczas zmieszać go z jednym z tych olejów;
- z gorczycy – rozgrzewa i pobudza. Dlatego też zalecany jest osobom o masywnej budowie ciała i chłodnej skórze. Jeśli chcesz złagodzić jego rozgrzewające działanie, warto do niego dodać na przykład olej słonecznikowy;
- kokosowy – przede wszystkim wychładza. Dlatego osoby o konstytucji vata powinny zdecydowanie uważać i ograniczyć jego stosowanie. Zalecany jest w przypadku przegrzania i wrażliwej skóry;
- ziołowe oleje do masażu – przygotowywane są z reguły na jednym z trzech bazowych olejów: sezamowym, słonecznikowym lub kokosowym. Są to oleje gotowane ze specjalnie dobranymi ziołami, które wzbogacają olej o swe dobroczynne, lecznicze właściwości. Taki olej możesz przygotować również w domu. Jak? Zerknij tutaj.
Wykonując masaż głowy pamiętaj, że zazwyczaj używa się do tego oleju w temperaturze pokojowej. Jeśli jednak musisz go podgrzać (co najczęściej dotyczy oleju kokosowego), to zrób to nieznacznie w niewielkim naczyniu. Nie podgrzewaj jednak za bardzo.
Jak wykonać śiro abhjangę?
Masaż warto zacząć od delikatnego masowania okrężnymi ruchami ramion i karku, dla ich rozluźnienia. W następnej kolejności nałóż na dłonie nieco wybranego oleju, rozprowadź go równomiernie na dłoniach, po czym wsuń we włosy. Zacznij od przestrzeni na uszami, od skroni, kierując palce ku górze. I w ten sposób – w kierunku czubka głowy masujemy ją w taki sam sposób, jakbyśmy myli głowę szamponem. Czubek głowy jest najważniejszym punktem. Po dotarciu do niego nałóż na dłonie jeszcze nieco oleju i wymasuj pozostałą część głowy – w tym samym kierunku. Zatroszczenie się o skórę głowy powinno trwać minimum pięć minut.
To jednak nie koniec śiro abhjangi. Teraz poświęć chwilę czasu na wmasowanie drobnymi, okrężnymi uchami oleju w powierzchnię uszu. Nie zapomnij o wnętrzu ucha, aby również pokryło się olejem. W tym celu włóż zanurzone w oleju małe palce delikatnie do środka. Po wykonaniu masażu owiń głowę ręcznikiem i pozwól, aby olej się wchłonął. Dlatego też przed umyciem głowy odczekaj około 20 – 30 minut.
Zmywanie oleju
Najczęstszym problemem i powodem odkładania wykonywania śiro abhjangi jest problem z usunięciem resztek oleju z włosów. Dla osób o włosach grubych może być to faktycznie nieco bardziej uciążliwe. Podobnie, zwłaszcza przy pierwszych masażach, dla osób, których włosy są mocno zniszczone i porowate. Poza tym warto pamiętać, że olej sezamowy jest cięższy i trudniejszy do zmycia, niż na przykład olej kokosowy.
Myjąc włosy po masażu olejem rozprowadź szampon bez dodawania wody, od nasady włosów. Następnie dodaj nieco wody i spień szampon, co pozwoli rozprowadzić go na całej długości włosów. Czasami możliwe będzie umycie włosów drugi raz, aby usunąć resztki oleju.
Przeciwwskazania?
W przypadku masażu olejem zwróć uwagę na jedną rzecz. Olej musi zostać „przetrawiony” przez naszą skórę. Dlatego też ajurweda nie zaleca wykonywania tego zabiegu po posiłku, aby dodatkowo nie obciążać organizmu.
Jeśli czujesz, że w twoim ciele nagromadzone są toksyny (ama), również zachowaj ostrożność. Wato najpierw przeprowadzić delikatne oczyszczanie, a dopiero później abhjangę. Dlaczego? Oleje są ciężkie, zwarte i wilgotne. Takie zestawienie może nasilać ama, a co za tym idzie nie odczujesz ulgi, jaką masaż powinien zapewnić.
Masaż głowy olejem nie powinien być też wykonywany, jeśli masz zatkany nos i zatoki. Innym przeciwwskazaniem jest też gorączka i przeziębienie. Jeśli masz poczucie, że twój organizm wchodzi w stan letargu, to również warto odłożyć wykonywanie śiro abhjangi. Zwłaszcza jeśli uczucie zamglenia obejmuje umysł.
