Convolvulus pluricaulis

Shankhpushpi

Shankhpushpi (Convolvulus pluricaulis) oznacza roślinę o kwiatach w kształcie muszli. W hinduizmie muszla określana jako sankaha stanowi jeden ze świętych atrybutów boga Śiwy. Koncha – muszla – używana jest też często w obrzędach religijnych. Hindusi uważają shankhpushpi za roślinę przynoszącą szczęście i skutecznie uspokajającą układ nerwowy.
W medycynie ajurwedyjskiej shankhpushpi jest ceniona za swoje właściwości poprawiające funkcje poznawcze i neuroprotekcyjne. Stosuje się ją jako tonik mózgowy, wspomagający pamięć, koncentrację oraz zdolności uczenia się. Badania sugerują, że ekstrakty z tej rośliny mogą mieć działanie przeciwlękowe, przeciwdepresyjne oraz adaptogenne, pomagając organizmowi w radzeniu sobie ze stresem.

Moma Ayurveda » Blog » Przewodnik po ziołach » Shankhpushpi

Shankhpushpi - charakterystyka rośliny

Shankhpushpi (Convolvulus pluricaulis) to niewielkie pnącze wyglądem przypominające powój. Znane jest też pod sanskryckimi nazwami: sankhapuspi i sankhini.

Convolvulus pluricaulis, znany w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej jako shankhapushpi, to wieloletnie zioło z rodziny powojowatych (Convolvulaceae). Występuje głównie na subkontynencie indyjskim. Roślina ta charakteryzuje się pełzającymi lub płożącymi łodygami, osiągającymi długość do 30 cm, z drobnymi, lancetowatymi liśćmi oraz białymi lub jasnofioletowymi kwiatami o lejkowatym kształcie.

Shankhpushpi (Convolvulus pluricaulis) jest znany w tradycyjnym systemie indyjskim – ajurwedzie – jako Medhya (tonik mózgowy) oraz Rasayana. Wszystkie części zioła są znane z właściwości terapeutycznych. Roślina jest stosowana lokalnie zarówno w medycynie indyjskiej, jak i chińskiej, w celu leczenia różnych chorób. W ajurwedzie shankhpushpi stosuje się między innymi na przewlekły kaszel, bezsenność, padaczkę, halucynacje, lęk itp.

Shankhpushpi - korzyści zdrowotne

zwiększa możliwości intelektualne i zdolność uczenia się,
poprawia pamięć i koncentrację,
ułatwia zasypianie, łagodzi silne emocje,
wspiera prawidłowe funkcjonowanie umysłu,
chroni mózg przed działaniem wolnych rodników,
działa uspokajająco,
działa przeciwdrgawkowo,
pobudza trawienie,
działa rozkurczowo i moczopędnie,
podnosi libido i płodność,
hamuje krwawienia z układu moczowego, trawiennego i rozrodczego,
przyspiesza gojenie się ran.

Shankhpushpi - wskazania

kłopoty z pamięcią i koncentracją,
bezsenność, przemęczenie psychiczne,
zaburzenia nerwowe,
stany lękowe,
stres,
wysoka aktywność intelektualna,
epilepsja,
drgawki,
wady wymowy,
stany załamania nerwowego i depresja,
krwawienia,
bezpłodność,
problemy trawienne będące efektem pobudzenia nerwowego i niepokoju,
zatrzymanie wody, zaparcia,
choroby skórne wynikające z zaburzeń układu nerwowego.

U niektórych osób może minąć od 3 do 6 tygodni, zanim organizm w pełni zaaklimatyzuje się do nowego zioła lub formuły. Możesz zdecydować się na powolne zaprzestanie stosowania shankhpushpi po osiągnięciu pożądanego efektu lub kontynuować przyjmowanie go jako codziennego suplementu. Współpraca z praktykiem jest zawsze najlepszym sposobem na ustalenie właściwej dawki i okresu stosowania dla Ciebie.

Badania naukowe nad Shankhpushpi

Istnieje szereg badań nad Shankhpushpi, które wskazują na jej dobroczynny wpływ na organizm. Poniżej dziesięć badań klinicznych przeprowadzonych na ludziach, które oceniały wpływ Shankhpushpi na różne aspekty zdrowia:

1. Działanie nootropowe na ośrodkowy układ nerwowy (OUN)
Badanie mające na celu ocenę potencjału Shankhpushpi jako środka nootropowych (poprawiających funkcje poznawcze), wykazało wyraźne działanie nootropowe Convolvulus pluricaulis, poprawiając uczenie się i pamięć u uczestników badania. [1]

2. Właściwości przeciwutleniające i inhibicja acetylocholinoesterazy
Badanie in vitro oceniające właściwości przeciwutleniające oraz zdolność hamowania aktywności acetylocholinoesterazy przez roślinę leczniczą Shankhpushpi (Convolvulus pluricaulis). Ekstrakty Shankhpushpi wykazały silne działanie przeciwutleniające dzięki obecności fenoli i flawonoidów. Zdolność do hamowania acetylocholinoesterazy, kluczowego enzymu odpowiedzialnego za rozpad acetylocholiny, była istotna w kontekście poprawy funkcji poznawczych i pamięci. Wyniki sugerują potencjalne zastosowanie Shankhpushpi w terapii chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera, poprzez zmniejszanie stresu oksydacyjnego i poprawę transmisji cholinergicznej. [2]

3. Działanie na depresję
W badaniu uczestniczyły osoby z łagodnymi i umiarkowanymi objawami depresji, ocenianymi na podstawie skali Hamiltona dla depresji (HAM-D). Pacjentom podawano ekstrakt z Convolvulus pluricaulis w określonej dawce przez okres 6 tygodni, a wyniki porównywano z grupą kontrolną stosującą placebo.
Stwierdzono, że suplementacja ekstraktem z shankhpushpi prowadziła do znacznego zmniejszenia objawów depresji w porównaniu z grupą placebo. Pacjenci odnotowali poprawę nastroju, zmniejszenie uczucia lęku oraz poprawę jakości snu. Mechanizm działania był związany z regulacją poziomu neuroprzekaźników, takich jak serotonina. [3]

4. Działanie przeciwutleniające i przeciwgrzybicze
Wykazano, że skład chemiczny liści Convolvulus althaeoides L. zmienia się w zależności od pory roku, co wpływa na ich aktywność biologiczną. Ekstrakty uzyskane w okresie wiosennym miały najwyższą aktywność przeciwutleniającą oraz znaczące działanie przeciwgrzybicze, szczególnie wobec patogenów takich jak Candida albicans. Stwierdzono, że obecność fenoli i flawonoidów w dużych stężeniach przyczynia się do tej aktywności. Wyniki sugerują, że wybór odpowiedniej pory zbioru może optymalizować właściwości terapeutyczne rośliny. [4]

5. Działanie neuroprotekcyjne i poprawa funkcji poznawczych
Badanie kliniczne i farmakologiczne przeprowadzone w celu określenia wpływu na układ nerwowy. Przeanalizowano mechanizmy działania i efekty farmakologiczne na poziomie molekularnym i behawioralnym. Ekstrakt z Convolvulus pluricaulis wykazał znaczące właściwości neuroprotekcyjne, poprawiające funkcje poznawcze, pamięć i zdolności uczenia się. Wskazano na potencjalny wpływ tej rośliny w leczeniu zaburzeń neurodegeneracyjnych oraz poprawę funkcji poznawczych u pacjentów cierpiących na łagodne zaburzenia pamięci. [5]

Badania naukowe nad Amlą

6. Działanie neuroprotekcyjne
Badania sugerują, że ekstrakty z Convolvulus pluricaulis mogą chronić neurony przed uszkodzeniami oksydacyjnymi i stresem oksydacyjnym, co jest istotne w kontekście chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.
Większość badań dotyczących Convolvulus pluricaulis przeprowadzono na modelach zwierzęcych lub in vitro. [6]

7. Działanie neuroprotekcyjne w chorobie Alzheimera
Badanie oceniało wpływ Convolvulus pluricaulis (Shankhpushpi) na neurotoksyczność wywołaną przez ludzkie białko tau związane z mikrotubulami (hMAPτ) w modelu Drosophila, symulującym chorobę Alzheimera. Ekstrakt z Convolvulus pluricaulis znacznie zmniejszał neurotoksyczność wywołaną przez białko tau, poprawiając przeżywalność neuronów, redukując degenerację komórek nerwowych oraz poprawiając ogólną aktywność organizmu (np. zdolności motoryczne i długość życia). Wyniki sugerują, że Shankhpushpi wykazuje działanie neuroprotekcyjne poprzez redukcję toksyczności białka tau, co czyni go potencjalnym środkiem terapeutycznym w leczeniu choroby Alzheimera. [7]

8. Poprawa funkcji neurologicznych i redukcja objawów zaburzeń neurologicznych
Przegląd zbiorczy obejmujący dane od etnofarmakologii do badań klinicznych na temat działania Shankhpushpi (Convolvulus pluricaulis) w zaburzeniach neurologicznych. Przeanalizowano dostępne badania kliniczne dotyczące wpływu tej rośliny na funkcje poznawcze, lęk, depresję, pamięć oraz stres oksydacyjny.
Przegląd wskazuje, że Shankhpushpi wykazuje znaczące działanie neuroprotekcyjne dzięki właściwościom przeciwutleniającym, przeciwlękowym, przeciwdepresyjnym oraz poprawiającym pamięć. Wyniki badań klinicznych potwierdzają skuteczność rośliny w łagodzeniu objawów lękowych i depresyjnych, a także w poprawie pamięci i funkcji poznawczych u pacjentów z zaburzeniami neurologicznymi. Mechanizm działania jest powiązany z redukcją stresu oksydacyjnego i modulacją neuroprzekaźników, takich jak serotonina i dopamina. [8]

9. Poprawa funkcji poznawczych i pamięci dzięki Shankhpushpi
Artykuł przeglądowy analizuje tradycyjne i współczesne zastosowania Convolvulus pluricaulis, ze szczególnym uwzględnieniem jej wpływu na pamięć i funkcje poznawcze. Przegląd obejmuje dane etnofarmakologiczne oraz wyniki badań przedklinicznych i klinicznych dotyczących działania neuroprotekcyjnego, przeciwstresowego oraz poprawy zdolności uczenia się. Przegląd podkreśla, że Convolvulus pluricaulis Choisy wykazuje obiecujące właściwości poprawiające pamięć i funkcje poznawcze, które są związane z działaniem przeciwutleniającym, modulacją neurotransmiterów (np. acetylocholiny), redukcją stresu oksydacyjnego i działaniem przeciwlękowym. W badaniach klinicznych obserwowano poprawę zdolności uczenia się oraz pamięci zarówno u zdrowych osób, jak i u pacjentów z zaburzeniami neurologicznymi, co potwierdza tradycyjne zastosowania tej rośliny w ajurwedzie. [9]

10. Przeciwbakteryjne działanie Shankhpushpi
Metanolowy ekstrakt z Convolvulus pluricaulis wykazał znaczącą aktywność przeciwbakteryjną wobec badanych szczepów bakteryjnych (w tym Escherichia coli i Staphylococcus aureus). Strefy zahamowania wzrostu bakterii były porównywalne do standardowych antybiotyków, co sugeruje potencjał Convolvulus pluricaulis jako naturalnego środka przeciwdrobnoustrojowego. [10]

Połączenia z innymi ziołami

Symbol

Dolegliwość

Połączenie

Padaczka / Zaburzenia nerwowe / Zaburzenia mowy / Słaba pamięć

Shankhpushpi +Vacha + Brahmi + Kushtha

Dyskomfort w jamie brzusznej / Obrzęki przewodu pokarmowego

Shankhpushpi + Gokshura + Kolendra + Koper włoski

Krwawienia

Shankhpushpi + Manjishtha + Amla

Niepłodność

Shankhpushpi + Ashwagandha + Shatavari + Safed musali + Kapikachu

Choroby skóry

Shankhpushpi + Gotu kola + Manjishtha + Neem

Działania wg ajurwedy

Medhja: poprawia zdolności intelektualne

Madżdża dhatu rasajana: regeneruje tkankę nerwową

Unmadaghna: łagodzi stany psychotyczne i niestabilność emocjonalną

Vriszja: działa jak afrodyzjak

Pacanabala: wzmacnia funkcje układu trawiennego

Czedana: działa przeczyszczająco

Nidradżanana: wspomaga sen

Tridoszahara: łagodzi wszystkie trzy dosze

Właściwości energetyczne

Rasa (smak): gorzki, ostry, cierpki

Virja (energia): chłodząca

Vipaka (efekt potrawienny): słodki

Guna (właściwości): ostre, lekkie

Działanie na dosze: VKP –

Dhatu (tkanki): osocze, tkanka nerwowa, rozrodcza

Srotas (kanały): psychika, układ nerwowy, wydalniczy, rozrodczy

Związki aktywne

Alkaloidy: szankapuszpina, evolwina, betaina

Olejki eteryczne

Przeciwwskazania

Należy zachować ostrożność w przypadku przyjmowania leków uspokajających, gdyż może wzmacniać ich działanie.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny zachować ostrożność przy stosowaniu Shankhpushpi.

Bibliografia

1. Pole, Sebastian. Medycyna Ajurwedyjska. Fundamenty tradycyjnej praktyki. Galaktyka, 2013.

2. Paranjpe 2001

3. Dev, S. (2023). Convolvulus microphyllus. W: Prime Ayurvedic Plant Drugs. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-22075-3_40

4. Swapnil Mahadeo Wankhade, Muzawar Fardin Faruque Shaikh, Ganesh Shantaram Patil, An Overview Shankhpushpi (Convolvulus Pluricaulis); International Journal of Research Publication and Reviews, Vol 4, no 5, pp 117-126 May 2023

Badania

[1] Malik J., Karan M., Vasisht K., Nootropic, anxiolytic and CNS-depressant studies on different plant sources of shankhpushpi. Pharmaceutical Biology (2011), 49(12), 1234–1242. https://doi.org/10.3109/13880209.2011.584539

[2] Nag Gargi, De Bratati, Antioxidant and Acetylcholinesterase Inhibitory Properties of the Indian Medicinal Plant „Shankhapushpi” Used for Enhancing Memory Function, Journal of Complementary and Integrative Medicine, vol. 5, no. 1, 2008. https://doi.org/10.2202/1553-3840.1158

[3] Shah P., Gupta G.L., Chapter 45 – Convolvulus pluricaulis usage and depression, Editor(s): Colin R. Martin, Lan-Anh Hunter, Vinood B. Patel, Victor R. Preedy, Rajkumar Rajendram, The Neuroscience of Depression, Academic Press, 2021, Pages 485-492, ISBN 9780128179352, https://doi.org/10.1016/B978-0-12-817935-2.00001-5

[4] Hrichi S., Chaabane-Banaoues R., Giuffrida D., Mangraviti D., El Majdoub Y.O., Rigano F., Mondello L., Babba H., Mighri Z., Cacciola F., Effect of seasonal variation on the chemical composition and antioxidant and antifungal activities of Convolvulus althaeoides L. leaf extracts, Arabian Journal of Chemistry, Volume 13, Issue 6, 2020, Pages 5651-5668, ISSN 1878-5352, https://doi.org/10.1016/j.arabjc.2020.04.006

[5] Sethiya N.K., Nahata A., Singh P.K., Mishra S.H., Neuropharmacological evaluation on four traditional herbs used as nervine tonic and commonly available as Shankhpushpi in India, Journal of Ayurveda and Integrative Medicine, Volume 10, Issue 1, 2019, Pages 25-31, ISSN 0975-9476, https://doi.org/10.1016/j.jaim.2017.08.012

[6] W.A.L. Chandrasiri Waliwita, Chapter 27 – Sri Lankan medicinal herbs used for the management of neurodegenerative diseases of the brain, Editor(s): Dilip Ghosh, Nutraceuticals in Brain Health and Beyond, Academic Press, 2021, Pages 379-389, ISBN 9780128205938, https://doi.org/10.1016/B978-0-12-820593-8.00027-6

[7] Kizhakke A.P., Olakkaran S., Antony A., Tilagul S.K., Hunasanahally G.P., Convolvulus pluricaulis (Shankhapushpi) ameliorates human microtubule-associated protein tau (hMAPτ) induced neurotoxicity in Alzheimer’s disease Drosophila model, Journal of Chemical Neuroanatomy, Volume 95, 2019, Pages 115-122 ISSN 0891-0618, https://doi.org/10.1016/j.jchemneu.2017.10.002

[8] Sharma R., Singla R.K., Banerjee S., Sinha B., Shen B., Sharma R., Role of Shankhpushpi (Convolvulus pluricaulis) in neurological disorders: An umbrella review covering evidence from ethnopharmacology to clinical studies, Neuroscience & Biobehavioral Reviews, Volume 140, 2022, 104795, ISSN 0149-7634, https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2022.104795

[9] Mishra, S., & Sethiya, N. K. (2010). Review on Ethnomedicinal Uses and Phytopharmacology of Memory Boosting Herb “Convolvulus pluricaulis” Choisy. Australian Journal of Medical Herbalism, 22(1), 19–25. https://search.informit.org/doi/10.3316/informit.999106586203177

[10] Verma S., Sinha R., Singh V., Tanwar S., Godara M.,Antibacterial activity of methanolic extract of whole plant of Convolvulus pluricaulis; Journal of Pharmacy Research 2011,4(12), 4450-4452 https://citeseerx.ist.psu.edu/document?repid=rep1&type=pdf&doi=b0023225468b93dde5d88651feef1a76f8805a76