Wielu z nas zmęczenie kojarzy z przeciążeniem organizmu. A gdyby tak przyjrzeć się temu zagadnieniu głębiej? I pomyśleć o zmęczeniu jako o stresie na płaszczyźnie umysłu i ciała?
Zmęczenie ma nie tylko fizyczne podłoże
Faktem jest, że w wyniku wzmożonego wysiłku fizycznego odczuwamy zmęczenie. Podobnie wpływ na jego odczuwanie ma nasz styl życia, czy dieta, a także zaangażowanie w wykonywane czynności. Jeśli bowiem nie potrafimy zaangażować się w wykonywane czynności, to możemy zacząć odczuwać znudzenie, które przeradza się w spadek motywacji, a dalej w poczucie zmęczenia.
To ścisłe powiązanie energetyki umysłu, świadomości i przełożenia później na reakcje ciała fizycznego są podstawą wiedzy ajurwedyjskiej. Uczy ona bowiem, że wszystko zaczyna się na poziomie świadomości. To z tego punktu rozwijają się objawy fizyczne i z upływem czasu przechodzą do wykrywalnej energii, żeby w końcu zamanifestować się w naszym ciele w sposób, który dostrzegamy. W ten sposób działa zmęczenie – kiedy je zaczynamy odczuwać to pierwszy sygnał, aby spojrzeć głębiej, być może spróbować coś zmienić. To „wyczerpanie energii” rozpoczęło się na poziomie naszej świadomości już wcześniej. Powodem może być zaniedbanie sfery psychicznej, czy emocjonalnej. Jeśli robisz coś wbrew sobie, zaniedbujesz siebie, swoje potrzeby, czy wręcz występujesz przeciw nim, to ciało zacznie się bronić. Jednym z wysyłanych przez nie sygnałów może być właśnie odczucie zmęczenia.
Pierwsze sygnały są ostrzeżeniem. Jeśli nie zatroszczymy się o siebie, nie zregenerujemy, wówczas pojawić się może tzw. chroniczne zmęczenie. A poradzenie sobie z nim wymaga już zagłębienia się w siebie, poznania źródła, które wcześniej bagatelizowaliśmy i wprowadzenia odpowiednich zmian w naszym życiu.
Dieta a zmęczenie
Żadną nowością nie będzie, jeśli napiszę, że jedzenie ma nam dawać energię. Poziom energii, jaki dostarczają nam spożywane pokarmy uzależniony jest jednak od tego w jaki sposób i co jemy. Im ciężej strawne pożywienie, tym mniej właściwości odżywczych nasz organizm jest w stanie wchłonąć. A w konsekwencji gromadzimy mniej energii. Zatem niewłaściwa dieta nie zapewniając nam jej (energii) w odpowiedniej ilości czyni nas bardziej podatnymi na zmęczenie. Czujemy się senni i osłabieni. Co więcej niski poziom energii związany z niewłaściwym odżywianiem to tylko wierzchołek góry lodowej. Długofalowe skutki mogą przełożyć się w przyszłości na poważne problemy zdrowotne.
Wpływ niektórych produktów spożywczych na odczuwanie zmęczenia
Każdy z nas słyszał o tym, jak niekorzystny wpływ na nasze zdrowie mają niektóre grupy produktów. Mówią o tym lekarze, dietetycy, niejednokrotnie usłyszeć, czy przeczytać można o tym w mediach. Zazwyczaj o cukrze, wysoko przetworzonej żywności, czy tłustych potrawach mówi się w kontekście otyłości. I często ma to takie przełożenie. Choć pewnie w najbliższym otoczeniu każdy znajdzie też osoby, których dieta opiera się na takich produktach, ale nie są otyłe. Warto jednak spojrzeć głębiej. Bo waga jest już wypadkową głębszych procesów. Problem zaczyna się wcześniej.
Jak zatem te grupy produktów wpływają na odczuwanie przez nas braku energii i zmęczenia? Dieta bogata w rafinowane cukry powoduje uczucie zmęczenia będące wynikiem obciążenia zarówno trawienia, jak i układu hormonalnego. Sięgając często po wysoko przetworzone, tłuste pokarmy miej świadomość, iż nasycone oleje i tłuszcze pokrywają ściany naszych jelit. Prowadzi to do zmniejszenia wchłaniania wartości odżywczych dostarczanych przez pożywienie. A jeśli zaburzone jest wchłanianie, to komórki naszego organizmu nie otrzymują odpowiedniej dawki energii niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania. Przekłada się to na zmęczenie i później dolegliwości ze strony różnych narządów.
Jeśli chodzi o dietę i niektóre produkty, to pewnie większość z nas w chwili, kiedy odczuwała zmęczenie w odruchu sięgała po kawę, czy inne napoje zawierające kofeinę. Kofeina ma właściwości pobudzające. Jednak jej działanie jest krótkotrwałe, a spożywanie jej w nadmiernych ilościach wpływa negatywnie na nasze narządy – między innymi na wątrobę.
Jak widzicie dieta oparta o niewłaściwe produkty spożywcze to nie tylko wzrost wagi i otyłość. Potrafi ona siać spustoszenie w całym organizmie, a uczucie zmęczenia, takie przewlekłe, może być pierwszym z sygnałów, iż coś niepokojącego zaczyna się dziać.
Agni a zmęczenie
Agni, czyli ogień trawienny to coś, co ajurweda uznaje za jeden z podstawowych elementów zachowania dobrego zdrowia. To jego siła wpływa na to, jak nasz organizm jest w stanie zamieniać to, co jemy w energię.
Czym jest agni? Zacznijmy od wyjaśnienia tego, czym to agni jest. To innymi słowy ogień trawienny, który jest naszą (żywych istot) iskrą życia i to dzięki agni nasze ciało ma energię do funkcjonowania. Dzięki niemu odczuwamy głód, trawimy, wchłaniamy i przyswajamy to, co spożywamy.
To ogień trawienny sprawia, że pokarm przekształcany jest w składniki odżywcze, które dają nam energię, a także na głębszym poziomie ulegają przemianie w świadomość.
Odpowiednie trawienie odpowiada za odżywienie naszego ciała, ale także sprzyja wypalaniu zanieczyszczeń. Dlatego ajurweda tak duży nacisk kładzie na to, abyśmy dbali o silne agni. Jeśli bowiem ulega ono osłabieniu, to nie jesteśmy w stanie strawić wszystkiego, co spożywamy. Te resztki zalegają w naszym organizmie, a z czasem przekształcają się w trudniejsze do pozbycia się toksyny, określane jako ama. Proces ten zaczyna się w żołądku, ale z czasem ama przenikają o innych tkanek powodując powstawanie różnego rodzaju chorób.
Jeśli nasze ciało nie otrzyma odpowiedniej dawki energii, na co wpływ ma słabe trawienie, a do tego zanieczyszczone jest złogami i pozostałościami procesu trawiennego, to czuwa osłabienie. Zaczyna oszczędzać energię, a my odczuwamy zmęczenie.
Dbanie o agni to przede wszystkim obserwacja siebie, tego, kiedy odczuwamy apetyt, co jemy i w jaki sposób wydalamy to, co pozostaje po procesach trawiennych. Natomiast zrozumienie znaczenia agni dla naszego zdrowia, a następnie obserwacja siebie i reakcji własnego organizmu na spożywane pokarmy, pozwoli ci wprowadzić zmiany w nawykach dla zachowania dobrego stanu fizycznego i psychicznego.
W kolejnym artykule znajdziesz wskazówki w jaki sposób poradzić sobie ze zmęczeniem. Jeśli interesuje Cię ten temat – śledź naszego bloga 🙂
