Zastanawialiście się kiedyś nad tym, jak ważna dla naszego funkcjonowania i zdrowia jest wątroba?
Odpowiada za mnóstwo bardzo istotnych funkcji dla prawidłowego działania naszego organizmu, o których niekiedy nie zdajemy sobie nawet sprawy. Spośród wielu jej zadań, do najistotniejszych zalicza się filtrowanie i odtruwanie krwi, wsparcie trawienia i metabolizmu, wytwarzanie wielu niezbędnych enzymów. Wszystko to składa się na wsparcie odporności i zdrowego funkcjonowania organizmu.
Wątroba pracuje tak naprawdę całą dobę, stąd tak istotne jest, aby zdać sobie sprawę z tego, iż podobnie jak stale pracujący silnik, potrzebuje, aby się nią zaopiekować. Co świadczy o tym, że konieczne jest zatroszczenie się o wątrobę? Jak możesz to zrobić?
Co wskazuje na potrzebę zaopiekowania się wątrobą?
Nasze ciało wysyła nam wiele sygnałów wskazujących na brak równowagi i potrzebę zaopiekowania się nim. To, czy to usłyszysz zależy tylko od tego, czy obserwujesz swe ciało i jesteś w stanie dostrzec te znaki. Co wskazuje na to, że to wątroba potrzebuje, aby się nią zainteresować?Jest kilka podstawowych objawów wskazujących na to, że wątroba działa nie do końca prawidłowo:
- uczucie zmęczenia i ociężałość po przebudzeniu,
- spadek energii,
- żółtawy odcień w oczach,
- pogorszenie wzroku,
- ciemne plamy i podrażnienia skóry,
- wzrost i nadmierna złość i frustracja,
- niedobory witamin i minerałów.
Jak zadbać o wątrobę?
Dieta równoważąca pittę
Wątroba, w perspektywie ajurwedyjskiej, jest gorącym organem będącym siedzibą doszy pitta. Stąd w przypadku nierównowagi ognia w ciele i zaburzeń pracy wątroby warto skupić się wprowadzeniu drobnych zmian w sposobie odżywiania. W przypadku nawyków żywieniowych równoważących dosze pitta, skup się przede wszystkim na tym, aby na talerzu znalazły się produkty o gorzkim smaku (np. zielone warzywa liściaste), a także dobre tłuszcze (np. ghee).
Chłodzące przyprawy i zioła
Kolejny aspekt „kulinarny”, to przyprawy, które pomogą, aby pitta wróciła do równowagi. Dla wątroby gorzkie i chłodzące przyprawy, takie jak kurkuma, czy kolendra, bądź świeże zioła (np. koperek, mięta, kolendra) są najlepszym wsparciem.
Spośród ziół natomiast zaleca się dla wsparcia funkcjonowania wątroby przede wszystkim kutki, czy triphalę.
Lekkostrawne posiłki
To co najbardziej obciąża wątrobę i utrudnia trawienie to ciężkostrawne posiłki i substancje. Dlatego też, jeśli czujesz, że Twoja wątroba cierpi, to spójrz na co, co spożywasz. Jeśli to możliwe, ogranicz w swojej diecie takie składniki jak rafinowany cukier, fruktoza (w tym niektóre owoce). Staraj się też zmniejszyć spożycie wysokoprzetworzonych, tłustych i smażonych potraw, a także alkoholu. Niech Twoje posiłki będą lekkostrawne.
Woda z cytryną
Warto rano, po przebudzeniu, sięgnąć po szklankę ciepłej (lub o temperaturze pokojowej) wody z cytryną. Pozwoli to pobudzić do działania przede wszystkim układ trawienny, jednocześnie delikatnie oczyszczając wątrobę po całej nocy pracy. Więcej o tym, dlaczego picie wody jest tak ważne przeczytasz tutaj.
Ajurwedyjskie nawyki żywieniowe
Ajurweda holistycznie podchodzi do naszego zdrowia i wiele wskazówek pozwala na zachowanie dobrego zdrowia i prawidłowego funkcjonowania całemu naszemu ciału i wszystkim organom. W kontekście trawienia i wątroby istotne znaczenie mają cztery główne nawyki podczas jedzenia:
- Obiad powinien być największym posiłkiem w ciągu dnia, zjadanym w czasie, kiedy agni (ogień trawienny) jest największy. Pozwala to na łatwiejsze strawienie i przyswojenie pokarmów.
- Jedz na siedząco.
- Nie jedz, kiedy targają Tobą silne emocje. Uspokój się i dopiero wówczas sięgnij po posiłek.
- Bądź swoją uwagą tu i teraz – skup się na przeżuwaniu i połykaniu. Pozwoli Ci to zauważyć, kiedy poczujesz sytość.
Sen
Wydaje się banalne, ale tak, sen jest bardzo istotny dla naszego zdrowia. To właśnie zadbanie o odpowiednią ilość i jakość snu ma ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie wątroby. Kiedy śpimy może ona odpocząć i zwolnić.
Oczyszczanie
Medycyna ajurwedyjska wskazuje zwłaszcza przejście między porami roku (na wiosnę i na jesień) jako odpowiedni czas na oczyszczanie organizmu. Przeprowadzając oczyszczanie dajemy też wątrobie czas na odpoczynek. Warto przeprowadzić taki detoks w porozumieniu z lekarzem ajurwedyjskim w ramach np. panchakarmy lub przygotować się do tego i zrobić je w domowych warunkach.
Zachowaj spokój i zwróć uwagę na swoje emocje
Jeśli Twoja konstytucja to pitta, możesz odczuwać w ciele skłonność do jej wzrostu. Jako, że wątroba jest siedzibą pitta, to właśnie zaburzenia tej doszy najszybciej odczuwamy w niej. Dla wątroby ważne jest jedno: Zwolnij. Nadmierna aktywność będzie wzmagała pittę w ciele. Dlatego tak ważne jest, aby dać sobie czas na odpoczynek i zaplanować relaks. Nadmiar ognia w wątrobie warto równoważyć przede wszystkim relaksacją i spokojem. Nie zapominaj też o piciu odpowiedniej ilości wody w ciągu dnia. Dlatego też ajurweda zaleca pranajamę, medytację w świetle księżyca, czy pływanie.
Ukochaj wątrobę
Tak, dobrze czytasz. Wyślij trochę dobrej energii i wdzięczności swojej wątrobie za to, co da Ciebie robi. Połóż dłonie na brzuchu – po prawej stronie pod klatką piersiową. Skup się na oddechu, poczuj jak energia dociera do wątroby i ją wspiera.
