Darmowa dostawa od 200zł
Search
Close this search box.
Search
Close this search box.
Search

Ajurweda na jesień

ZANIM ZACZNIESZ

czytać nasz sezonowy poradnik, polecamy zapoznać się ze wstępem do Ajurwedy oraz z tym, czym są dosze.

Jesień to czas przemian. Drzewa i krzewy subtelnie zrzucają liście, przygotowując się do nadchodzącej zimy. Ziemia delikatnie brązowieje, a temperatura powietrza znacznie spada. Pojawia się wiatr, który powoli nabiera siły, przynosząc tym samym zapowiedź ochłodzenia. Jesień poniekąd skrywa w sobie pustkę, przez którą czujemy się odsłonięci i trochę “surowi”. Jednak wypełnia się ona także możliwościami – jest to czas, gdy my również możemy zdjąć z siebie to, co nam nie służy. To, co jest ciężkie. I wejść w chłodny sezon, smakując jesienną prostotę.

Jesień to czas dominującego elementu powietrza, a także moment, gdy życiowa energia (zwana praną) bogato wypełnia atmosferę. Jesień jest sucha, szorstka, wietrzna, zmienna, chłodna, subtelna i przejrzysta. Są to cechy typowe dla doszy Vata, stąd tą porę roku określa się jako właśnie sezon Vata. Zasada ta pięknie ilustruje, dlaczego podjęcie kilku prostych kroków balansujących doszę Vata tej jesieni może być dla nas bardzo korzystne.

Dlaczego warto troszczyć się o sezonowe nawyki?

Ajurweda postrzega pielęgnowanie sezonowych nawyków przez cały rok jako ważny filar zdrowia. Równoważenie naturalnego wpływu naszego lokalnego klimatu poprzez styl życia to najprostszy sposób na utrzymanie dobrego samopoczucia. Jednak warto zwrócić uwagę na to, że każdy sezon ma wiele twarzy, zależnie od miejsca, w którym się znajdziemy – a więc może mieć różne cechy. W naszym polskim klimacie, jesień jest właśnie taka jak dosza Vata – w większości sucha, szorstka, subtelna, wietrzna i przejrzysta.

Obserwacja otoczenia z perspektywy jego cech i jakości daje Ci możliwość odpowiedzi na zarówno dzienne, jak i sezonowe wahania w Twoim lokalnym klimacie. Prawdą jest, że wielu z nas dostosowuje swoje nawyki do warunków, nie będąc nawet tego świadomym. Na przykład, lato to czas, gdy zajadamy się sałatkami i arbuzami – każde z nich jest świetnym antidotum na wysokie temperatury i intensywność lata. Podczas, gdy jesienią pieczemy pyszne marchewkowe ciasta i gotujemy rozgrzewające zupy – a więc wszystko to, co łagodzi suchą, lekką i zmienną naturę tej pory roku. Poprzez świadome wybory dotyczące diety i stylu życia, które wspierają balansowanie cech danego sezonu, możesz utrzymać wewnętrzną równowagę przez cały rok.

Lepiej zrozumieć jesień

Jeśli weźmiemy pod uwagę podstawową zasadę Ajurwedy – przeciwieństwa się balansują – jesień będzie z pewnością mniej dokuczliwa. Wystarczy, że wypełnisz ją ciepłem, oleistością, głębokim odżywieniem, ciepłymi relacjami i poczuciem stabilności, rutyny i uziemienia. Co więcej, możesz uznać za pomocne zapoznanie się z naszym wpisem dotyczącym doszy Vata, który pozwoli Ci lepiej zrozumieć jej naturę.

Jesienna dieta

Twoja dieta to potężne narzędzie do łagodzenia doszy Vata w ciągu jesieni. Konkretne, oleiste, odżywcze pokarmy bogate w białko, tłuszcze i rozgrzewające przyprawy oraz podane na ciepło, pozwolą Ci utrzymać wewnętrzne rezerwy nawilżenia i pozostać w równowadze. Warto wyróżniać takie smaki, jak słodkie, kwaśne i słone. Dobrze jest jeść miękkie pokarmy i skropić je oliwą lub masłem klarowanym. Śniadania typu owsianka, tapioka, ryż, są świetne o tej porze roku. Obiad, który zawiera warzywa gotowane na parze, pełne ziarna, zupy, gulasze – będzie działać nawilżająco i równoważąco. Jeśli jesz mięso i jajka – jesień to najlepszy na nie czas. Również nabiał i orzechy są korzystne jesienią.

Czego warto unikać, to na pewno surowych warzyw, zimnych i mrożonych potraw, a także smaków: ostrego, cierpkiego i gorzkiego. Dobrze jest też zminimalizować ilość lekkich, chłodzących i wysuszających produktów, takich jak brokuły, kapusta, kalafior, brukselka, zielone liście, białe ziemniaki, fasola, popcorn, krakersy, kasza jaglana i suszone owoce. Jeśli bardzo je lubisz, postaraj się jeść je w umiarkowanej ilości i upewnij się, że został wcześniej dobrze namoczone (fasola), dobrze ugotowane i podane z masłem klarowanym.

Możesz zauważyć, że jesienią naturalnie masz ochotę na większą ilość jedzenia. Jednak tutaj warto być uważnym na to, czego tak naprawdę potrzebuje nasz apetyt i nasze trawienie. Początek jesieni to czas na wszelkie oczyszczające monodiety, jednak radzimy zdecydowanie unikać postów – bardzo zwiększają poziom Vata.

Najkorzystniejsze produkty w okresie jesiennym

Ajurwedyjski styl życia na jesień

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na wspieranie doszy Vata jest zorganizowanie codziennej rutyny. Spróbuj robić te same czynności
(np. wstawanie, ćwiczenia, jedzenie posiłków, spanie) o tych samych porach każdego dnia. Nastaw się na nowy dzień, wstając wcześnie
i w pełni korzystając z ciszy, stabilności i spokoju, które wypełniają wczesne poranne godziny. Potem uspokój swój system nerwowy, obudź tkanki i sprowadź swoją energię na ziemię poprzez masaż całego ciała ciepłym olejem sezamowym. Następnie weź ciepły, relaksujący prysznic, pozostawiając delikatną warstwę oleju na skórze, by mógł wchłonąć się
w ciągu dnia. Kąpiele parowe i nawilżacze pozwolą Ci zachować wewnętrzne pokłady nawilżenia. Delikatna praktyka jogi, a zaraz po niej 15-minutowa medytacja ugruntują Twoje poczucie stabilizacji i spokoju. Jeśli lubisz otaczać się zapachami, warto przetestować naturalne olejki, takie jak wetiweria, geranium i wszelkie zapachy cytrusowe.

Można wspierać doszę Vata, zakładając na siebie ubrania w kolorach czerwieni, żółci, pomarańczy i bieli, a także dające przyjemnie poczucie ciepła i komfortu. Warto chronić swoją głowę i uszy od jesiennego wiatru. Jeśli to możliwe, postaraj się zminimalizować przeciągi, głośne hałasy, agresywną muzykę, szybką jazdę samochodem i nadmierną aktywność seksualną. Pozwól sobie położyć się spać do godziny 22.00, by dać swojemu ciału wypocząć i obudzić się rano w pełni energii.

Jesienne ćwiczenia

Najlepszy moment na aktywność fizyczną to godziny poranne i wieczorne (6-10 i 18-22). Vata to dosza, którą wyprowadzają z równowagi szybkie, ruchliwe aktywności, więc w swojej praktyce lepiej jest uwzględniać powolne, delikatne, wzmacniające ćwiczenia. Spacery, piesze wycieczki, pływanie, jazda na rowerze, joga, tai chi to dobre wybory, pod warunkiem, że są wykonywane na odpowiednim poziomie intensywności. Najlepiej jest ćwiczyć do około 50-70% naszych możliwości, oddychając cały czas przez nos. Pamiętaj również o zbalansowaniu aktywności poprzez odpowiednią relaksację i odpoczynek – tak, aby wszystkie tkanki mogły się zregenerować.

Ziołowe wsparcie w okresie jesiennym

Dodawanie do swojej diety miodu Chyavanaprasha pomoże Ci wzmocnić odporność, zwiększyć siłę i poziom energii w ciągu sezonu jesiennego. Warto też skłonić się ku Ashwagandzie, która wpłynie na równowagę emocjonalną i mentalną, wesprze Twój układ nerwowy. Ashwagandha wspiera zdrowy sen, mocne trawienie, prawidłowe wydalanie i wysoki poziom sił witalnych.

Warto przetestować również napary z imbiru, lukrecji, oraz różnych kombinacji kuminu, kolendry i kopru włoskiego. Mają one zbawienne działanie na pracę układu trawiennego i sprawią, że poczujesz się bardzo komfortowo i ciepło. W okresie jesiennym polecamy mieszanki herbat: Czaj z Himalajów, Imbirowo-cytrynowa, Na odporność, Oczyszczająca oraz Na trawienie.